Ο καταρράκτης είναι η θόλωση του φυσικού φακού του οφθαλμού που πραγματοποιείται στα πλαίσια της φυσιολογικής γήρανσης του οργανισμού, ενώ σπανιότερα μπορεί να προκληθεί από νοσήματα, φάρμακα, τραυματισμούς, ακτινοβολία ή ακόμα και εκ γενετής (συγγενής καταρράκτης). Δεν αντιμετωπίζεται ούτε προλαμβάνεται με φάρμακα και ο μόνος τρόπος θεραπείας του είναι η αφαίρεση του θολωμένου φακού και η αντικατάστασή του από τεχνητό.

Ο φακός βρίσκεται πίσω από την ίριδα (το έγχρωμο τμήμα του οφθαλμού) μέσα σε ένα διαφανή σάκο που λέγεται περιφάκιο. Έχει την ικανότητα να κινείται και να αλλάζει σχήμα ενώ η λειτουργία του μοιάζει με τη λειτουργία του φακού μιας φωτογραφικής κάμερας, εστιάζοντας τις φωτεινές εικόνες στον αμφιβληστροειδή.

Πλέον ο μέσος όρος ηλικίας εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων καταρράκτη έχει μειωθεί σε σχέση με το παρελθόν και όλο και περισσότεροι άνθρωποι ηλικίας 50 με 55 ετών καταφεύγουν στον οφθαλμίατρό τους, παραπονούμενοι για συμπτώματα όπως θολή όραση, συχνή αλλαγή συνταγής των γυαλιών, εμφάνιση «φωτοστεφάνου» γύρω από τα φώτα την νύχτα καθώς και αλλοίωση της ποιότητας των χρωμάτων.

Με τη χρήση Ray-tracing αμπερρομετρίας μπορούμε να υπολογίσουμε το βαθμό απώλειας της διαύγειας του φακού. Η πιο σύγχρονη επιλογή είναι η αντικατάσταση του φακού από έναν τεχνητό, ικανό να διορθώσει τόσο τη μακρινή όσο και την κοντινή όραση (για διάβασμα) ή και την ενδιάμεση όραση (για την παρακολούθηση μια οθόνης υπολογιστή), διορθώνοντας παράλληλα ακόμη και τον αστιγματισμό. Οι φακοί τεχνολογίας EDOF (“Extended Depth of Focus”) αποτελούν την εξέλιξη των πολυεστιακών, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα της όρασης για μακριά-ενδιάμεσα-κοντά, χωρίς δυσκολία αποδοχής και εξοικείωσης. Με μία παρέμβαση συνεπώς μπορούμε να διορθώσουμε μυωπία/υπερμετρωπία – αστιγματισμό – πρεσβυωπία – καταρράκτη. Όλα σε ένα.